Was Were Did | Arasındaki Farklar Nedir?

Was, were, did arasındaki farkı şöye ifade edebiliriz;

- Was ve were yüklemi isim ya da sıfat türünden olan cümleler için kullanılır.

- Did, yüklemi fiil türünden olan cümleler için kullanılır.

Was, Were, Did her üçüsü de;

- Basit Geçmiş Zaman (Simple Past Tense) diliminde kullanılır.

- Geniş Zamanda yardımcı fiil olma görevini üstlenirler.

Şimdi örnekler ile konuyu biraz daha anlaşılır hale getirelim.

Diyelim ki Basit Geçmiş Zaman'da (Simple Past Tense) bir cümle kuracağız. Peki bu cümlede was mı, were mü yoksa did mi kullanacağız?

İşte bunu belirleyebilmemiz için cümlenin yüklemini dikkate almamız gerekiyor. Cümlenin yüklemi isim mi, sıfat mı yoksa fiil mi?

Örneğin "çay içtim." cümlesini İngilizce kurmak istiyorsak, cümlenin yüklemi olan "içmek" kelimesini dikkate almamız gerekir.

"İçmek" kelimesi, fiil türünden bir kelime olduğu için "did" kullanmamız gerekir.

Buna göre cümlemizi İngilizceye çevirecek olursak, aşağıdaki gibi kurarız;

I did drank tea.

(Çay içtim.)

Gördüğünüz gibi "did" (yani to do fiilinin geçmiş zamanlı halini) kullanmış olduk.

Fakat gündelik hayatta düz ve olumlu Simple Past Tense cümleleri için "did" pek kullanılmaz.

Yani yukarıdaki cümleyi "did" olmadan da kullanabiliriz, bu yanlış olmaz.

Başka bir örnek cümleyi inceleyelim;

She was beautiful.
(O güzeldi.)

Yukarıdaki cümlenin yüklemi “beautiful” (güzel) kelimesidir.

Beautiful (güzel) kelimesi, bir ismi (she) nitelendirdiği için "sıfat" türündendir.

Cümlenin yüklemi "sıfat" türünden bir kelime olduğu için, bu cümlenin yardımcı fiili "was" olmuştur.

Gördüğünüz gibi yine cümlenin yükleminden yola çıkarak, o cümlede neden was, were ya da did kullanıldığını kolayca anlamış olduk.

Başka bir örnek daha;

She didn’t come.
(O gelmedi.)

Yukarıdaki cümlenin yüklemi “to come” (gelmek) kelimesidir.

"Gelmek" (to come) kelimesi "fiil" türünden bir kelimedir.

Yüklem, fiil türünden bir kelime olduğu için "did" kullanılmıştır.

Bu cümlelerde neden "did, was, were" kullanıldığını daha iyi anlamak için "to do" ve "to be" fiillerinin hem ana fiil hem de yardımcı fiil olarak kullanılabilen fiiller olduğunu bilmemiz gerekiyor. Bu da fiil çeşitleri ile ilgili bir konu.

Bu konuyu anlayabilmek için ayrıca aşağıdaki bilgi sizin için çok önemli;

Was, were : to be fiilinin Simple Past Tense (Basit Geçmiş Zaman) versiyonudur.

Did : to do fiilinin Simple Past Tense (Basit Geçmiş Zaman) versiyonudur.

Nasıl ki geniş zamanda bir cümle kurarken "to be" fiilinin geniş zaman versiyonlarını (am, is, are) kullanıyorsak, geçmiş zamanda da bir cümle kurarken "to be" fiilinin geçmiş zaman versiyonlarını (was, were) kullanırız.

Örneğin;

I am a student. [Geniş Zaman]

I was a student. [Geçmiş Zaman]

Gördüğünüz gibi "am", "was" şeklini almıştır. [bkz. düzensiz fiiller (irregular-unregular verbs)]

was : 2. tekil ve 3. çoğul şahıslar dışındaki tüm şahıslar için kullanılır.

Basit şekilde akılda tutmak için şunu bilmeniz yeterlidir: geniş zamanda "am, is" kullandığınız yerler için, geçmiş zamanda "was" kullanırız.

Yani; am, is => was olur.

(geniş zaman => geçmiş zaman)

were : 2. tekil ve 3. çoğul şahıslar için kullanılır (you)

Bu da geniş zamanda "are" kullandığımız yere geçmiş zaman için "were" kullanacağımız anlamına gelir.

Örnek :

You are like an angel at the party.

(Partide bir melek gibisin.)

You were like an angel at the party.

(Partide bir melek gibiydin.)

Sonuç: "are" dönüşüm geçirerek "were" oldu.

Özetlersek;

to be (dönüşmemiş hali)

am, is, are (geniş zaman hali)

was, were (geçmiş zaman hali)

Konuyu özetleyelim ve genel bir tekrar yapalım;

- Eğer bir cümlede did ya da was kullanılmışsa o cümle kesinlikle Basit Geçmiş Zaman (Simple Past Tense) diliminde kurulmuş bir cümledir.

- Yüklem "fiil" ise "did" kullanılır. "Did" düz olumlu cümlelerde pek kullanılmaz ama olumsuz ya da soru cümlelerinde kesin kullanılır.

- Yüklem "isim" ya da "sıfat" ise "Was/Were" kullanılır. 

Şimdi size bir sorum var. 

“O çalışkan bir kızdı” cümlesini İngilizceye çevirmek istersek, 

did/was/were hangisini kullanırız?

She was/were/did a hardworking girl.

Cevabı kafanda belirlediysen şimdi sayfayı aşağı kaydır ve ayrıntılı bir şekilde cümlemizi kuralım. 

Bakalım doğru mu yanıtladınız, kontrol edelim.

Öncelikli olarak cümlenin yüklemini dikkate almamız gerekiyor.

Cümlemiz neydi;

"O çalışkan bir kızdı"

Yukarıdaki cümlenin yüklemi “kızdı” kelimesidir.

“Kızdı” kelimesi, “kız” kelimesinin çekimlenmiş halidir.

 O halde kelimenin kökü olan “kız” kelimesi dikkate almamız gerekiyor.

"Kız" kelimesi bir varlığı "adlandıran" bir kelime olduğu için isim türünden bir kelimedir.

Sonuç olarak, yüklemi isim türünden olan bir cümleyi İngilizceye çevirmek istediğimiz zaman was ya da were kullanmamız gerekirdi.

Çünkü did, yüklemi fiil olan cümleleri kurarken kullanılır.

O halde cümlemizi İngilizceye çevirirsek. 

Was mı yoksa were mü kullanmamız gerekiyor?

Was / were arasındaki farkı hatırladınız mı?

Hatırlayalım;

- was, am, is için,

- were, are için kullanılır.

O halde "was" kullanmamız gerekiyor.

O çalışkan bir kızdı.
(She was a hardworking girl.)

Gördüğünüz gibi, bu cümlede was kullandık.

Çünkü daha önce de ifade ettiğim gibi, cümlenin yüklemi isim türündendir.

Aşağıdaki cümleyi İngilizceye çevirirken ise did kullanmamız gerekir.

- O Almanyaya gitmedi.

Yukarıdaki cümleyi çevirirken did kullanırız.

Neden? Çünkü cümlenin yüklemi fiil türünden bir kelime (gitmek)

O halde cümleyi şöyle çevirmiş oluruz;

- She/He didn’t go to Germany.

Gördüğünüz gibi, bu cümlede did kullandık.

Çünkü cümlenin yüklemi, fiil türünden bir kelimedir.

Onlar çok güzeldi.

Yukarıdaki cümleyi İngilizceye çevirecek olsaydık; was mı yoksa were mi kullanırdık?

Cevap basit. Cümlenin öznesi çoğul olduğu için ve geniş zamanda çoğul özneler için “are” kullandığımız için, “are” geçmiş zamanlı hali “were” şeklinde olduğu için tabii ki were kullanırdık.

O zaman kullanalım;

They were so beautiful.

Umarım bu yazıda sizlere açık ve net olarak did, was, were arasındaki farkları anlatabilmişimdir.

Konu ile ilgili anlamadığınız bir ayrıntı varsa, aşağıdaki yorum bölümünden bana sormaya çekinmeyiniz.

was were did arasındaki fark