Have Kullanımı

Have kullanımı oldukça sıktır. İngilizce’de en çok kullanılan yardımcı fiiller arasında gelmektedir. Daha önceki konuda sizlere to be yardımcı filinin kullanımından bahsetmiştim. Bu konuda ise have yardımcı fiilinin kullanımından bahsedeceğim.

Have oldukça farklı şekillerde kullanılmaktadır. Hem ana hem de yardımcı fiil olarak kullanımı söz konusudur. Bu yazıda zaten tüm bu kullanım çeşitlerini örnek cümleler ile birlikte vereceğim. Bu sayede konuyu daha net anlayacaksınız.

1. Sahip Olmak Anlamında

Have yardımcı fiili, sahip olmak anlamında kullanılır.

Örnekler:

- I have a book.
(Bir kitabım var.)

- You have a car.
(Bir araban var.)

- She has a pencil.
(Bir kalemi var.)

Yukarıdaki örnek cümleler şimdiki zaman/geniş zaman dilimine aittir. Aynı cümleleri geçmiş zamanda yazacak olursak, aşağıdaki gibi olur;

- I had a book.
(Bir kitabım vardı.)

- You had a car.
(Bir araban vardı.)

- She had a pencil.
(Bir kalemi vardı.)

Bilmeniz gerekenler;

1. Sahip olmak anlamında kullanıldığında “ana fiil” olarak kullanılmış olur.
2. Ana fiil olarak, geniş ya da geçmiş zaman dilimlerinden birisinde kullanılır.
3. Geniş zamanda çekimlenirken sadece 3. tekil şahıslar (He/She/It) için “has” şeklindedir. Diğer şahıslarda değişmez, aynen "have" şeklindedir.
4. Geçmiş zamanda ise “had” olur. Tüm şahıslar için (çoğul da dahil) bu şekilde kullanılır.

Ayrıca have fiili, sahip olmak anlamında got ile birlikte de kullanılır. Anlam olarak bir farkı yoktur.

Örnekler;

- I have got a book.
(Bir kitabım var.)

- She has got a pencil.
(Bir kalemi var.)

2. Bitmiş Zamanlı Cümleler Oluşturmak

İngilizce have kullanımı bitmiş zamanlı cümleler oluşturmak içindir.

Türkçe olarak; okumuştum, görmüştün, gitmiştin şeklinde örneklendirebileceğimiz bitmiş zamanlı cümleleri, İngilizce’de ifade edebilmek için have fiilini yardımcı fiil olarak kullanırız.

Örnek cümleler;

- I have seen my teacher today morning in school. 
(Öğretmenimi bugün sabah okulda gördüm.)

- I had seen my cat today morning in my house. 
(Kedimi bugün sabah evimde görmüştüm.)

- I will have seen my dog today evening in my house. 
(Bugün akşam köpeğimi evde görmüş olacağım.)

Yukarıdaki üç cümlede bitmiş zaman grubundadır ancak zamansal olarak birbirinden farklıdır.

1. Cümle present perfect tense (şimdiki bitmiş) “gördüm”
2. Cümle past perfect (geçmişte bitmiş) “görmüştüm”
3. Cümle future perfect (gelecekte bitmiş) “görmüş olacağım”

To have yardımcı fiili ile geçmiş zamanlı cümleler oluştururken ana fiilin 3. hali kullanılması gerektiğini de unutmayın.

3. “have to” zorunluluk

“Have to” şeklinde bir fiil ile birlikte yazıldığında zorunluluk anlamı verir.

Örnek cümleler;

- I have to go.
(Gitmek zorundayım.)

- I had to go. 
(Gitmek zorundaydım.)

- You have to run. 
(Koşmak zorundasın.)

- We have to write a text. 
(Bir yazı yazmak zorundayız.)

Bu tarz kullanımlarda must yardımcı fiili de benzer bir anlam vermektedir. Ancak must ile have farklıdır. Çünkü have yardımcı fiili ile yapılan bir cümledeki zorunluluk durumu öznenin kendisine bağlı bir durum değil, dış etkenlere bağlı olarak ortaya çıkmış bir zorunluluk durumudur.

4. Başkasına yaptırılan işler

have + diğer öğeler + ana fiil (geçmiş zamanlı 3. hali) şeklinde kullanılarak, başkasına yaptırılan işler ifade edilebilir.

Örnekler;

- I have my book read. 
(Kitabımı okuturum.)

- She has her pencil used. 
(Kalemini kullandırır.)

- He has him hair cut. 
(Saçını kestirir.)

- She had her hair washed. 
(Saçını yıkattı.)

Bu cümlelerde have yerine get kullanılabilir. İkisi de aynı anlamı verir.

5. Have + fiil ile kullanımı

Have bir fiil ile birlikte de kullanılabilir. Anlam olarak bir fark yoktur.

Örnekler;

- Have lunch
(öğle yemeği yemek)

- I am having lunch.
(Öğle yemeği yiyorum.)

- I have lunch.
(Öğle yemeği yerim.)

- Have read
(okumak)

- She is having read.
(Okuyor.)

- She had read.
(okudu.)